Wat zien we?
De belangrijkste zaken die we in de regio zien gebeuren.
Streven naar 55 TWh blijft, met het oog op de toekomst
PBL gaf eind 2023 aan dat 35 TWh opwek in 2030 haalbaar is. Daar zijn nog wel concrete wind- en zonprojecten voor nodig. Tegelijk zijn steeds minder plekken beschikbaar voor projecten. Dat vraagt focus op de uitvoering om concrete initiatieven gerealiseerd te krijgen voor 2030.
Het streven naarde vastgestelde ambitie van 55 TWh blijft, ook al zal dat niet in 2030 gehaald worden. Het Nationaal Plan Energiesysteem geeft immers de noodzaak aan om op weg naar 2050 alle beschikbare duurzame energiebronnen te benutten, waaronder zon en wind op land, ook na 2030.
Meer focus op het integrale energiesysteem
Ontwikkelingen in regio’s zoals woningbouw en bedrijvigheid vragen om energie die lokaal beschikbaar en betaalbaar is.
Om dit te realiseren zoeken regio’s naar samenhang van duurzame opwek van elektriciteit en warmte gecombineerd met besparing, opslag van energie en infrastructuur. Zowel in het centrale als het decentrale deel van het toekomstig energiesysteem.
Het is soms zoeken op welke tafel in regio's wat besproken en besloten wordt.
Vaart én verbinding nodig
Om de doelstelling van 2030 te halen is versnellen nodig. Diverse provincies sturen op tijdig realiseren van gezamenlijke RES-afspraken en projecten. Het Rijk pakt regie met het Nationaal Plan Energiesysteem en samen met netbeheerders bij het oplossen van netcongestie.
Tegelijk vragen onzekerheden en de grote onderlinge afhankelijkheden tussen overheid, markt en samenleving om afstemming en verbinding en een gedeeld toekomstperspectief.
Veel initiatieven in samenleving, borging lokaal eigendom blijft achter
Er ontstaan steeds meer lokale initiatieven voor energie. Om tot uitvoering te komen, zoeken initiatiefnemers ruimte in wetten, beleid, financiering en werkwijzen. Nieuwe kaders en spelregels zijn nodig, bijvoorbeeld om energiegemeenschappen mogelijk te maken.
Zo streven gemeenten en provincies naar 50% lokaal eigendom van nieuwe windturbines of zonprojecten, maar loopt de borging van dit streven in beleid achter.
Regio’s tonen doorzettingsvermogen
De energietransitie heeft impact op de leefomgeving en vraagt veel van de samenleving. In de media is veel aandacht voor het onontkoombare ongemak van de transitie en minder voor wat het concreet oplevert voor inwoners en ondernemers.
Desondanks zien we in de regio's zelf doorzettingsvermogen bij maatschappelijke organisaties, energiecoöperaties, bestuurders en professionals. Zij zoeken samen naar oplossingen die eerder ondenkbaar leken.